Στις ΗΠΑ υπολογίζεται ότι αποτελεί την τρίτη συχνότερη αιτία επίσκεψης σε ένα δερματολογικό ιατρείο ενώ, στην Αυστραλία η επίπτωσή της υπολογίζεται στο 40-50% του γενικού πληθυσμού ηλικίας άνω των σαράντα ετών. Μάλιστα, σε τύπους δέρματος Ι-ΙΙΙ και ηλικίας άνω των σαράντα η επίπτωση αυξάνεται στο 60% και σε ηλικίες άνω των εξήντα αυξάνεται στο 80%.
Εκτός της ηλιακής έκθεσης άλλες αιτίες που αυξάνουν την επίπτωσή τους είναι η ανοσοκαταστολή (μεταμοσχευθέντες ασθενείς, HIV), ακτινοβολία με ακτίνες Χ (ακτινολόγοι, επεμβατικοί καρδιολόγοι), γενοδερματοπάθειες (αλφισμός, μελαγχρωματική ξηροδερμία κ.α), φάρμακα (υδροξυουρία κ.α.)
Υπάρχουν πολλές θεραπευτικές μέθοδοι (χωρίς όμως όλες οι ακτινικές υπερκερατώσεις να ανταποκρίνονται το ίδιο σε όλες τις θεραπείες) όπως:
- Η κρυοθεραπεία
- Η δερμοαπόξεση και ο ηλεκτροκαυτηριασμός
- Η χειρουργική αφαίρεση
- Η εφαρμογή peelings 35% TCAκαι Jessner’s
- Η εξάχνωση των βλαβών με laser (CO2 και Erbium)
- Η εφαρμογή τοπικά 5-φθοριοουρακίλης
- Η εφαρμογή τοπικά νατριούχου δικλοφαινάκης
- Ιμικουιμόδη
- Ingenol mebutate ( Picato gel)
- Φωτοδυναμική θεραπεία
Η επιλογή της θεραπείας εξαρτάται από την ανατομική εντόπιση, το μέγεθος και το τύπο της βλάβης, από την ηλικία, το ιστορικό καθώς και της βούλησης και δυνητικής συνεργασίας του ασθενούς μας. Ενώ παλιότερα θεωρούνταν προκαρκινικές βλάβες, σήμερα η τάση είναι να αντιμετωπίζονται ως καρκινικές. Κατά μερικούς συγγραφείς δε, αποτελούν μία από τις συχνότερες μορφές καρκίνου του δέρματος στη Καυκάσια φυλή. Υπολογίζεται ότι ένα 5 με 20% των βλαβών θα εξελιχθεί στα επόμενα 10 -25 χρόνια σε ακανθοκυτταρικό επιθηλίωμα. Επομένως ο Δερματολόγος είναι σημαντικό να διαγιγνώσκει και φυσικά να θεραπεύει έγκαιρα και αποτελεσματικά τις ακτινικές υπερκερατώσεις.
Τηλέμαχος Λ. Ανθόπουλος
Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος
Επιμελητής Δερματολογικής κλινικής Νος. ‘Ε. Ντυνάν’
Υπεύθυνος Τμήματος Επεμβατικής Δερματολογίας